Dép cao su không chỉ là một biểu tượng chiến thắng của quá khứ, đó còn là một biểu tượng dẫn dắt vào tương lai, là một tác phẩm nghệ thuật đại diện cho căn tính của người Việt về sự bền bỉ, sáng tạo, không ngừng biến đổi để thích nghi.
Nhân dịp cả nước hướng tới đại lễ kỷ niệm 77 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, ngày 28/8/2022, Trung tâm xúc tiến quảng bá di sản văn hoá phi vật thể Việt Nam (VICH) phối hợp cùng gia đình nghệ nhân Phạm Quang Xuân - thương hiệu “Vua dép lốp”, tổ chức chương trình triển lãm và biểu diễn mang tên “Huyền thoại bước chân” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Hà Nội.Chương trình bao gồm hai nội dung chính: Trình diễn nghệ thuật câu chuyện dép lốp “Huyền thoại bước chân” và trưng bày, triển lãm các mẫu dép từ cổ điển đến hiện đại.Đôi dép của Bác ra đời vào năm 1947, được chế tạo từ một chiếc lốp ô tô quân sự của thực dân Pháp bị bộ đội ta phục kích tại Việt Bắc. Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh mang dép lốp, nói chuyện thân mật với các đồng chí lãnh đạo Liên Xô sau buổi xem triển lãm thành tựu kinh tế và khoa học kỹ thuật.Toàn cảnh không gian trưng bày, triển lãm mẫu dép từ cổ điển đến hiện đại.Chiếc dép cao su kích thước lớn trưng bày tại triển lãm.“Huyền thoại bước chân” là tác phẩm trình diễn theo concept Story telling kết hợp với trình chiếu và biểu diễn công đoạn làm dép lốp hiện đại lấy cảm hứng từ hình ảnh đôi dép cao su Bác Hồ ra đời năm 1947, theo dòng lịch sử đôi dép gắn liền với những dấu mốc vàng son trên hành trình kháng chiến dành độc lập của dân tộc ta. Anh Nguyễn Tiến Cường, con của “Vua dép lốp” Phạm Quang Xuân thực hành làm dép.Cận cảnh công đoạn làm dép cao su của anh Nguyễn Tiến Cường.“Sau khi thu thập những chiếc lốp, người thợ làm dép như chúng tôi tiến hành quay lốp trở thành những tấm cao su. Tiếp theo, chúng tôi dùng con dao bản to (như dao thái phở) để lọc, lạng mỏng lớp cao su của lốp ô tô, rồi xén theo hình bàn chân để tạo hình cho đế dép” – anh Cường nói.Bộ dụng cụ làm dép cao su của anh Nguyễn Tiến Cường.Để làm ra 1 đôi dép cao su, người nghệ nhân hay thợ làm dép sẽ phải thực hiện 5 công đoạn: Quay lốp thành tấm cao su, khoanh đế dép, khoét đế dép, đục lỗ xâu quai, rút quai dép.Thông qua ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu bao gồm các loại hình hát, múa, nhảy hiện đại, kịch nói và các tương tác trực tiếp với khán giả, vở diễn là một sáng tạo tập thể của các nghệ nhân, nghệ sỹ thể hiện góc nhìn mới về đôi dép cao su lịch sử. Điểm nhấn của vở diễn là tác phẩm “Vũ điệu dép lốp” được sáng tác dành riêng cho show diễn, với phần âm nhạc mạnh mẽ, hào sảng và phần động tác được biên đạo trẻ trung, sôi động. Các diễn viên, nghệ sỹ và khán giả sẽ cùng đi dép lốp, cùng hoà mình vào giai điệu và các chuyển động của “Vũ điệu dép lốp”.Thông qua đó, Ban tổ chức kỳ vọng “Huyền thoại bước chân” sẽ là một phần hoạt động được tổ chức thường xuyên tại các địa điểm văn hoá lịch sử như Bảo tàng Hồ Chí Minh, góp phần vào mục tiêu đổi mới sáng tạo cách thức giáo dục, tuyên truyền về văn hoá, lịch sử cho công chúng; đa dạng hoá các trải nghiệm của công chúng và du khách với vốn văn hoá của Việt Nam.
