QĐND Online - Dép cao su từng là sản phẩm hữu dụng với đông đảo bộ đội và nhân dân trong những năm bao cấp. Dép cao su trước đây được làm chủ yếu từ lốp ô tô, máy xúc, lốp máy bay... nhưng đến nay những người còn biết kỹ thuật làm nó không nhiều.

Gian trưng bày dép cao su trong Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Với gia đình ông Phạm Quang Xuân ở Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội, thì những chiếc dép sản xuất ra không chỉ mang dấu ấn lịch sử, mà còn hợp với thời trang bây giờ, khiến nhiều người yêu thích và tìm mua. Tại Bảo tàng Hồ Chí Minh số 19 Ngọc Hà, Hà Nội, một góc nhỏ tầng một của bảo tàng là khu bày bán dép cao su với các loại mẫu mã của anh Nguyễn Tiến Cường và anh Nguyễn Hồng Việt.
 

Khách tham quan thích thú thử đôi dép cao su khổng lồ.

Trong gian hàng là đôi dép khổng lồ ai ra vào cũng phải để ý tới do chính nghệ nhân Phạm Quang Xuân tạo ra từ lốp xe lu, dựa trên ý tưởng của con rể mình là anh Nguyễn Tiến Cường. Đôi dép này được hai anh dự định sẽ dự thi kỷ lục Việt Nam, hai chiếc nặng gần 30kg, và mỗi chiếc dài tới 90cm, chiều ngang là 40cm. Điều đặc biệt của đôi dép này và những đôi dép khác là đều có khắc bản đồ Việt Nam và những dòng thơ như: “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/Mà lòng phơi phới dậy tương lai…”. Khi nhiều người thắc mắc, đặc biệt là khách nước ngoài về việc khắc bản đồ Tổ quốc trên dép, ông Phạm Quang Xuân cho hay, ý tưởng đó là thể hiện cho hay người mang dép đang đi trên hết dọc dài đất nước Việt Nam. Đôi dép cao su này đã gắn bó với hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ khắp mọi miền Tổ quốc, đi qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Vì vậy chúng tôi khắc hình bản đồ cũng là cách nhắc nhở thế hệ hôm nay về lịch sử của cha ông ta. Từ bản đồ đất nước và cả những dòng chữ và tên người được khắc trên dép làm du khách rất thích thú, giá cả của những chiếc dép cao su này cũng hợp lý khiến nhiều bạn trẻ và du khách nước ngoài thích thú đặt mua… Ưu điểm của những chiếc dép cao su này là sự thoáng mát, dễ vệ sinh, không thấm nước, dễ đi trong mọi thời tiết và thời trang. Hiện nay gian hàng tại Bảo tàng Hồ Chí Minh đã cho sản xuất hơn 20 mẫu khác nhau, nhiều mẫu mã rất hợp thời trang mà lại có cả dấu ấn lịch sử đất nước trên những chiếc dép này.

Du khách nước ngoài thích thú với đôi dép cao su Việt Nam.

Cùng hơn 70 dụng cụ tự chế của mình, suốt mấy chục năm qua, ông Phạm Quang Xuân và bạn nghề đã làm ra những đôi dép cao su đẹp, nhiều mẫu mã khác nhau, đường nét tinh xảo. Ngoài ra dép còn có đường viền khắc chìm xung quanh, dưới đế có các ô để dán quai thừa, có rãnh thoát nước, đầu dép được làm cong, quai dép to và dày… Với gần 200.000 đôi dép được làm hoàn toàn thủ công từ lốp cao su, nghệ nhân Phạm Quang Xuân đã chinh phục được nhiều vị khách trong và ngoài nước. Đơn đặt hàng dép đã đến từ 60 quốc gia khác nhau. Những đôi dép cao su với hình ảnh bản đồ Việt Nam, quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa đã góp phần giới thiệu hình ảnh đất nước, con người và cả lịch sử Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Bài, ảnh: HOÀNG NHƯỠNG